آبا می دانید سیلیسیم چیست ؟ ایران چه مقدار منابع این عنصر را در خود جای داده ؟ ایران با تولید فلز سیلیسیم، می تواند علاوه بر استفاده آن در صنعت آلومینیوم، وارد زنجیره تولید ویفرهای مغناطیسی و صفحات خورشیدی شود که ضمن اشتغال زایی قابل توجه، از خروج ارز جلوگیری و بسترهای جدیدی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد کند.

میزان تقریبی سرمایه گذاری این طرح، ۸۶۰۰ میلیارد ریال برآورد شده و پیش بینی می شود در مدت دو سال، اجرای آن به اتمام برسد.

سیلیس چیست 

به طور کلی موارد مصرف سیلیس SiO۲ عبارت است از: شیشه سازی، چینی سازی، تولید فروسیلیس، سرامیک سازی، تولید آجر ماسه آهکی، ریخته گری، تولید سیلیکات سدیم، تولید دیگر مواد سیلیسی، به عنوان نیمه هادی در صنعت الکترونیک و تولید پشم شیشه..

اکسید سیلیسیم (SiO2) یا سیلیس ترکیبی شیمیایی است که به صورت خالص و یا به صورت ترکیب در کانی های سیلیکاته در مجموع ۹۰ درصد پوسته جامد زمین را تشکیل می دهند. نام سیلیس Silicon از واژه لاتین (Silicis) به معنی (flint ) سنگ سخت، سنگ آتش زنه یا سنگ چخماق گرفته شده است. سیلیس به عنوان دومین عنصر فراوان در پوسته زمین با فراوانی ۲۵% می باشد.

سیلیسیم با نشان شیمیایی Si یک عنصر شیمیایی از خانوادهٔ شبه فلزات است که در گروه چهاردهم و دورهٔ سوم جدول تناوبی عنصرها جای دارد. این عنصر یک جامد بلورین ترد و سخت است که رنگی آبی-خاکستری درخشان دارد. عدد اتمی این عنصر ۱۴ است و چهار الکترون در لایهٔ ظرفیت دارد. جرم اتمی سیلیسیم ۲۸٫۰۸۶ است و دارای سه ایزوتوپ پایدار می‌باشد. واکنش پذیری این عنصر کمتر از کربن نافلز هم گروه و بالاسری خود است ولی واکنش پذیری آن از ژرمانیم شبه فلز پایین دستی اش بیشتر است.

منابع 

سیلیسیم اغلب در طبیعت به شکل سیلیس یا همان دی اکسید سیلیسیم به حالت متبلور یافت می‌شود. سیلیکات‌ها از قبیل میکا و آزبست ترکیبات دیگری از سیلیس‌ محسوب میشود که در صنایع مختلف کاربردهای فراوانی دارند. کوارتز (سیلیس متبلور و شفّاف)، ژاسب و ماسه نیز شکل‌های مختلفی از سیلیس‌ هستند. اما عموم سیلیسیم از دی اکسید سیلیسیم با حرارت دادن آن و جدا شدن اکسیژن استخراج می گردد.

کاربرد

همانطور که گفتیم سیلیسیم به صورت صنعتی و بدون اینکه خالص سازی شود در صنایع مختلف استفاده می‌شود. از کاربردهای این عنصر می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

ریخته گری فلزات

سیلیسیم در ریخته گری آهن و یا سایر فلزات نقش مهمی دارد. نقطه ی همجوشی بالای آن باعث شده است تا توسط سیلیسیم ریخته گری در تمامی دماها به خوبی انجام شود و آلیاژهای مختلفی تولید شود. همچنین این عنصر حباب های اکسیژن را از فلز مذاب خارج می کند. در صنعت تولید استنلس استیل نیز از سیلسیم استفاده می‌شود.

اثرات بر موجودات زنده 

سیلیکوزیس که بیماری مرتبط با ریه می باشد در شغلهایی مانند کار در معدن و کارگرانی که در زمینهای سیلیسی کار میکنند، یا با گرانیت، سفال و آجر سرو کار دارند، مشاهده می شود.کارگران هنگام کار با قطعات و مواد حاوی سیلیس و بریدن، تراش دادن یا حفاری آنها ذرات این ترکیب اکسیدی را استنشاق می‌کنند این بیماریها عبارت هستند از بیماری های پوستی مانند زگیل، رماتیسم و التهاب سیستم لنف بدن.